สมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (Thai IOD) ได้จัดทำโครงการสำรวจค่าตอบแทนกรรมการของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ขึ้นในปี 2565 โดยมีบริษัทจดทะเบียนเข้าร่วมโครงการ ทั้งสิ้น 309 บริษัท ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 40 ของจำนวนบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯทั้งหมด โดยสามารถสรุปผลสำรวจค่าตอบแทนกรรมการ ได้ดังนี้

1. บริษัทส่วนใหญ่มีการจ่ายค่าตอบแทนกรรมการในรูปแบบที่เป็นตัวเงิน ได้แก่ เบี้ยประชุม (ร้อยละ 87) ค่าตอบแทนประจำ (ร้อยละ 78) และโบนัส (ร้อยละ 53) โดยที่รูปแบบค่าตอบแทนกรรมการที่บริษัทส่วนใหญ่จ่ายมากที่สุด คือ ค่าตอบแทนประจำ เบี้ยประชุม และโบนัส ประกอบกัน คิดเป็นร้อยละ 36 ในขณะที่การจ่ายค่าตอบแทนกรรมการที่ไม่เป็นตัวเงิน เช่น หุ้นบริษัท และใบสำคัญแสดงสิทธิในการซื้อหุ้น (Warrant) มีการจ่ายให้แก่กรรมการเพียงรูปแบบละ 1 บริษัทเท่านั้น ทั้งนี้ในส่วนของสิทธิประโยชน์ (ร้อยละ 71) กรรมการจะได้รับสิทธิประโยชน์ในหลายรูปแบบ เช่น รถประจำตำแหน่ง ประกันอุบัติเหตุ ประกันชีวิต ค่ารักษาพยาบาล เป็นต้น โดยกรรมการจะได้ค่ารักษาพยาบาลตนเองเป็นส่วนใหญ่



2. ค่าตอบแทนกรรมการโดยเฉลี่ยของประธานกรรมการ (เฉพาะค่าตอบแทนประจำ เบี้ยประชุม และโบนัส) เท่ากับ 1,216,250 บาทต่อคนต่อปี ซึ่งสูงกว่ากรรมการที่เป็นผู้บริหาร และกรรมการที่ไม่เป็นผู้บริหารอยู่ร้อยละ 55 และ ร้อยละ 57 ตามลำดับ

3. ค่ามัธยฐานของค่าตอบแทนประจำของประธานกรรมการ เท่ากับ 45,000 บาทต่อคนต่อเดือน สูงกว่ากรรมการที่เป็นผู้บริหาร 1.67 เท่า และกรรมการที่ไม่เป็นผู้บริหาร 1.8 เท่า

4. ค่ามัธยฐานของเบี้ยประชุมของประธานกรรมการ เท่ากับ 29,375 บาทต่อคนต่อครั้ง สูงกว่าเบี้ยประชุมของกรรมการเป็นผู้บริหารและกรรมการที่ไม่เป็นผู้บริหาร ประมาณ 1.46 เท่า

5. ค่ามัธยฐานของโบนัสของประธานกรรมการ เท่ากับ 500,000 บาทต่อคนต่อปี โดยกรรมการที่ไม่เป็นผู้บริหารและกรรมการที่เป็นผู้บริหาร จะได้โบนัส 354,273 บาทต่อคนต่อปี และ 340,254 บาทต่อคนต่อปี ตามลำดับ

6. คณะกรรมการชุดย่อยจะได้รับค่าตอบแทนเฉพาะที่เป็นตัวเงิน ได้แก่ ค่าตอบแทนประจำ เบี้ยประชุม และโบนัส ซึ่งส่วนใหญ่จะอยู่ในรูปแบบเบี้ยประชุม โดยประธานคณะกรรมการชุดย่อยจะได้รับค่าตอบแทนสูงกว่ากรรมการในชุดนั้น

นอกเหนือจากนั้น ผลสำรวจได้พิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลงของค่าตอบแทนกรรมการ ปี 2565 เทียบกับปี 2564 พบว่า บริษัทส่วนใหญ่มีการจ่ายค่าตอบแทนประจำและเบี้ยประชุมในอัตราเท่าเดิม คิดเป็นร้อยละ 81 ในขณะที่ร้อยละ 19 มีการปรับจำนวนค่าตอบแทนกรรมการทั้งเพิ่มขึ้นและลดลง
บริษัทที่มีการปรับค่าตอบแทนเพิ่มขึ้น ส่วนใหญ่จะพิจารณาถึงบทบาทหน้าที่ และความรับผิดชอบที่เพิ่มขึ้นของกรรมการ และการเทียบเคียงค่าตอบแทนกรรมการกับบริษัทที่อยู่ในกลุ่มอุตสาหกรรมเดียวกันและมีมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาดใกล้เคียงกันเป็นสำคัญ ขณะที่บริษัทที่มีการปรับลดค่าตอบแทนลง ส่วนใหญ่เป็นการปรับค่าตอบแทนเพื่อให้เทียบเคียงกับบริษัทที่อยู่ในกลุ่มอุตสาหกรรมเดียวกัน

จากสรุปผลสำรวจค่าตอบแทนกรรมการ ปี 2565 แสดงให้เห็นว่า บริษัทจดทะเบียนไทยส่วนใหญ่จ่ายค่าตอบแทนกรรมการในรูปแบบที่เป็นตัวเงิน ได้แก่ ค่าตอบแทนประจำ เบี้ยประชุม และโบนัส โดยมีการให้สิทธิประโยชน์อื่นเพิ่มเติมแก่กรรมการ ทั้งนี้ในส่วนของการให้หุ้นบริษัท และใบสำคัญแสดงสิทธิในการซื้อหุ้น (Warrant) เป็นรูปแบบค่าตอบแทนกรรมการที่บริษัทจดทะเบียนไทยยังไม่นิยมจ่ายให้แก่กรรมการ ซึ่งจากภาพรวมของแนวปฏิบัติในการจ่ายค่าตอบแทนกรรมการของบริษัทจดทะเบียนนี้ คณะกรรมการสามารถนำไปพิจารณาและปรับใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของแต่ละบริษัทได้

อย่างไรก็ตามคณะกรรมการควรจัดให้มีกระบวนการกำหนดค่าตอบแทนที่โปร่งใส และเปิดเผยนโยบายและหลักเกณฑ์ในการกำหนดค่าตอบแทนกรรมการที่สะท้อนถึงภาระหน้าที่และความรับผิดชอบของกรรมการ รวมทั้งรูปแบบและจำนวนของค่าตอบแทนด้วย เพื่อเสนอให้ผู้ถือหุ้นอนุมัติโครงสร้างและอัตราค่าตอบแทนกรรมการ ทั้งรูปแบบที่เป็นตัวเงิน และไม่ใช่ตัวเงิน ในการประชุมสามัญผู้ถือหุ้นประจำปีทุกปี โดยระดับและองค์ประกอบของค่าตอบแทนกรรมการควรเหมาะสมและเพียงพอที่จะจูงใจและรักษากรรมการที่มีคุณภาพตามที่ต้องการ แต่ควรหลีกเลี่ยงการจ่ายที่เกินสมควร
 

ศิริพร วงศ์เขียว
Senior Analyst - R&D Management & Advocacy 
สมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (Thai IOD)